Kuća Pavlovića

Posle romana To sniva lamparija (1979,1990), Gospodar srca (1986), Stid (1989,1990), četvrti Toholjev roman tretira ratnu temu u Bosni i Hercegovini. Reč je o jednoj porodici koja se, voljom sudbine, u tom ratu sasvim iskorenjuje.br / br / Evo šta su, između ostalog, zabeležili književni kritičari i pisci o ovom romanu:br / Kući Pavlovića, kao ostvarenju istinskog pripovedačkog majstorstva, pripada istaknuto mesto u samom središtu srpskog kulturnog života.br / br / Vesna Trijić, Blicbr / br / Kuća Pavlovića je metonimija ili, ako hoćete preciznije, sinegdoha za svekoliko Srpstvo: ono Srpstvo koje je prošlo golgotu dvadesetog veka poništavajući u njegovoj završnici sve svoje oslobodilačke ratove, sve natčovečanske i viteške podvige, sve svoje žrtve.br / br / Labud Dragić, Stvaranjebr / br / Kuća Pavlovića može se čitati i kao slika ili metafora magijskog rastura i obredne paleži naše kuća nasred druma. Toholj je pokazao, na izrazito relevantan umetnički način, da se može veoma uspešno napisati tipično srpski postmodernistički roman.br / br / Anđelko Anušić, Oslobođenjebr / br / Čitao sam ga kao izveštaj sa mesta udesa, ali i kao zaveštanje: ljudi koji su sve ono izdržali sa osmehom na licu ne mogu pokleknuti pod jarmom nove austrougarske birokratije. U startu su jači, a i mi sa njima.br / br / Milovan Danojlićbr / br / Toholj je pronašao dragocjen ugao iz kojega se gleda na svijet i istoriju; on govori iz perspektive gubitnika, iz perspektive onoga koji je, takoreći, u ratu izgubio sve. To je roman sa žestokom gorčinom poraza, ali roman kojem je stran nihilizam; vrijednosti postoje, iako nijesu lako ili uopšte dostižne.br / br / Dr Jovan Delićbr / br / Sve što se u romanu zbiva, a mnogo toga nije baš ni sasvim izmišljeno, sagledano je kao neka kob koja doseže dokle ljudsko oko i pamćenje mogu da dosegnu.br / br / Dr Svetozar Koljević, Književne novinebr / br / U Kući Pavlovića Toholj je potvrdio i na još efektniji način ostvario svoje najveće romansijerske kvalitete: raskošni jezik i talenat i poetsku sugestivnost pripovedenja.br / br / Dr Adrijana Marčetić, NINbr / br / Čitalačka naklonost Kući Pavlovića potiče iz jezika i iz njene teme. Vidjeće se odmah da je to dvoje „isto”. Ili gotovo „isto”. Jezik, govor, njegov ritam i leksika, sintaksa i semiotika, stil dakle, bogati su i nezadrživi u tolikoj mjeri da se ovi epiteti ne bi mogli staviti u komparativ, a sami sobom znače ponajčešće već superlativ.br / br / Dr Aleksa Buha, Krajina